بررسی همبستگی بین تجمع آلومینیوم، روی و سرب در رسوبات با ماکروبنتوزهای ساکن خورموسی

فلزات سنگین به­دلیل برخورداری از قابلیت پایداری بالا و تجمع­زیستی از مهم­ترین آلاینده­های بوم­سازگان­های آبی محسوب شده و حائز اهمیت می­باشند. این پژوهش با هدف بررسی همبستگی بین غلظت تجمع­یافته آلومینیوم، روی و سرب در رسوبات با ماکروبنتوزهای ساکن خوریات موسی در سال 1391 انجام یافت. نمونه­برداری از رسوب توسط گرب ون وین انجام یافت. پس از انتقال نمونه­های ماکروبنتوزی تثبیت­شده به آزمایشگاه و شستشو در الک 5/0 میکرون، نسبت به شناسایی گونه­ها اقدام شد. پس از هضم اسیدی نمونه­های رسوب و  ماکروبنتوز، غلظت تجمع­یافته عناصر توسط دستگاه ICP قرائت شد. پردازش آماری نتایج نیز از طریق آزمون‌های شاپیرو- ویلک، تی تک­نمونه‌ای، آنالیز واریانس یک­طرفه و ضریب همبستگی پیرسون توسط نرم­افرار SPSS انجام یافت. نتایج بیانگر آن بود که بیشینه میانگین غلظت عناصر آلومینیوم، روی و سرب بر حسب   میلی­گرم در کیلوگرم در نمونه­های رسوب به­ترتیب برابر با 0/80±29/620، 0/24±0/136 و 0/3±47/10 و در نمونه­های ماکروبنتوز با 40/619±11/8510، 32/5±76/48 و 99/3±00/24 به ترتیب مربوط به گروه­های Bivalvia، Gastropoda و Crustacea است. همچنین میانگین غلظت عناصر روی و سرب در نمونه­های رسوب کم­تر از رهنمود WHO است. نتایج آزمون همبستگی نیز نشان داد بین میانگین غلظت تجمع­یافته عنصر سرب در نمونه­های رسوب و گروه ماکروبنتوزی شکم­پایان همبستگی معنی­دار وجود دارد. بنابراین گرچه رسوبات منطقه مورد مطالعه به فلزات سنگین روی و سرب آلوده نیست، ولی استقرار صنایع مختلف پتروشیمی در منطقه مورد مطالعه، آلودگی ناشی از اکتشاف و استخراج نفت و تردد نفتکش­ها، حوادث و سوانح مربوط به سکوهای نفتی مناطق پیرامون، رفت و آمد کشتی­ها، منابع و صنایع مستقر در خشکی احتمال آلودگی رسوبات و به­تبع آن آب­زیان ساکن به  فلزات سنگین را افزایش می­دهد.